sty 172011
 

Zapraszamy do przeczytania krótkiej refleksji na temat rybnickiej synagogi.

Pierwsza rybnicka synagoga stała przy ulicy Raciborskiej (obecnie róg Raciborskiej i Curie Skłodowskiej). Ten drewniany budynek z 1811 roku spłonął i nie został odbudowany. Na mapie z 1810 roku usytuowanie tego domu modlitw zaznaczono na żółto.

mapa

Nowa, murowana synagoga nie powstała w miejscu starej. Wzniesiono ją w latach 1842 – 1848 na rogu ulicy Gimnazjalnej (obecnie Chrobrego) i Zamkowej. Budowla była orientowana, z fasadą od zachodu. Dzięki nielicznym zachowanym zdjęciom wiemy, iż wzniesiono ją w stylu klasycystycznym, czyli stylu dominującym dla tego typu budowli w pierwszej połowie XIX wieku. Była wybudowana na planie prostokąta, miała pomost z balustradami przed głównym wejściem oraz Gwiazdę Dawida na szczycie ściany frontowej, czyli od strony ulicy Zamkowej.

synagoga (4)

 

Wnętrze bóżnicy było ponoć półkoliste, miało wydzielony babiniec, czyli część dla kobiet oraz wysokie półkoliste okna w ścianach bocznych. Niestety nie zachowały się żadne zdjęcia wnętrza rybnickiej synagogi, więc jedynie na podstawie nielicznych przekazów wiemy, iż miała bardzo bogaty Aron – ha – kodesz (tzw. szafę ołtarzową, w której przechowywane były zwoje Tory), sklepienie miało kolor granatowy z malowanymi złotymi gwiazdkami. Synagoga nie była ogrzewana zimą, więc gdy temperatura drastycznie spadała, modlitwy odbywały się w domu rabina. Z uwagi na jej ortodoksyjny charakter prawdopodobnie nie miała organów.

Od strony obecnej ulicy Chrobrego wyglądała następująco.

synagoga (5)

Synagoga stała w bezpośrednim sąsiedztwie Urzędu Miasta, dzięki czemu możemy ją zobaczyć w tle na rodzinnym zdjęciu bawiących się córek prezydenta Webera.

synagoga (3)

 

Po wkroczeniu Niemców do Rybnika synagoga została, na polecenie władz okupacyjnych, zamknięta. Pod koniec 1939 roku została oblana naftą i benzyną, a następnie podpalona przez niemieckich szturmowców. Nic nie zostało z wyposażenia synagogi. Jakiś czas po spaleniu budynku, tj. wczesną wiosną 1940 r. teren został wyrównany i w miejscu tym został założony skwer z fontanną przeniesioną z rynku.

 

synagoga (6)

 

synagoga (8)

 

Miejsce, w których modliły się pokolenia rodzin Pragerów, Haase, Aronade, Müllerów, Priesterów, Mannebergów, czy Böhm, odeszło w niepamięć. Dziś w tym miejscu siadają ludzie, podziwiają przepiękne kompozycje kwiatowe i większość z nich nie zdaje sobie sprawy, iż w właśnie tutaj, czyli w samym środku naszego miasta stała synagoga.

synagoga (9)

Czyż nie byłoby pięknym gestem ze strony dzisiejszych rybniczan upamiętnienie byłych rybniczan właśnie w tym miejscu? Czyż nie byłoby cudownym darem ze strony władz miasta ufundowanie tablicy, bądź skromnego pomnika, właśnie tu gdzie stała nasza synagoga. Wydaje nam się, że mała wzmianka na tablicy opisującej skwer, a stojącej w pobliży galerii handlowej,  to ciut za mało.

synagoga (2)

Jako ekipa Zapomnianego Rybnika uważamy od dawna, iż o ludziach i rzeczach zapomnianych należy przypominać. Tak jest i w tym przypadku. Koloryt miasta to nie tylko współczesność.

 A co sądzą o tym nasi czytelnicy? Czekamy na Państwa opinie pod adresem forum.Zapomniany.Rybnik.pl

synagoga (7)